تجزیه و تحلیل آماری در پایان نامه یکی از حساس‌ترین مراحل انجام پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری است که دقت بسیاری لازم دارد، زیرا نتایج پژوهش بر اساس آن سنجیده و درک می‌شود. تجزیه و تحلیل آماری در پایان نامه کاری تخصصی است که در ارائه شفاف و مستند نتایج و انعکاس یافته‌های محقق به مخاطبان نقش مهمی دارد. آنالیز آماری پیچیدگی و دشواری‌هایی دارد و پژوهشگران باید با آن آشنا شوند. بنابراین ما در این مطلب سعی می‌کنیم شما را با تجزیه و تحلیل آماری و نکات ضروری پیرامون آن به طور کلی و اجمالی آشنا کنیم.
تجزیه و تحلیل آماری در پایان نامه
همان‌طور که می‌دانید، فصل چهارم پایان‌نامه معمولا به توضیح نتایج پژوهش اختصاص دارد و دانشجو باید با تجزیه و تحلیل آماری و آنالیز داده‌ها به تشریح و تفهیم دستاوردهای پایان‌نامه‌اش بپردازد تا در ادامه بتواند مزیت‌ها و کاربردهای یافته‌هایش را نشان دهد. در واقع، فصل چهارم یکی از مراحل تخصصی و حساس انجام پایان‌نامه است و دانشجو در این بخش با استفاده از آزمون‌ها و نرم‌افزارهای آماری مناسب فرضیه‌های مطرح‌شده در پایان‌نامه را آنالیز می‌کند که در نهایت به رد یا تایید آن‌ها منتج می‌شود. یادآوری می‌کنیم که هر پایان‌نامه شامل مقدمه، پیشینه تحقیق، روش تحقیق، نتایج، بحث و پیشنهادهاست.
برای آشنایی با مراحل انجام پایان‌نامه می‌توانید مطلب انجام پایان‌نامه را مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید:
پنج گام اصلی در نوشتن پایان نامه ارشد و رساله دکتری
چگونه نوشتن پایان نامه را شروع کنیم؟
تجزیه و تحلیل آماری چیست؟
آمار دانش گردآوری، طبقه‌بندی، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده‌هاست که بر اساس آن می‌توان به ارزیابی منطقی و استنباط نتایج رسید. آنالیز آماری در نگارش پایان‌نامه ابزاری است برای بررسی دیتاها و اطلاعات که دانشجویان به کمک آن می‌توانند تصویری روشن و شفاف از دستاوردهای پژوهش خود ارائه کنند.
بدین منظور، پس از جمع‌آوری اعداد و ارقام باید آن‌ها را پردازش کرد تا با تحلیل‌شان به نتیجه‌ای منطقی رسید، به همین دلیل لازم است مراحل زیر را به ترتیب انجام داد:
1. مرتب کردن و تنظیم داده‌ها: ابتدا باید داده‌ها را بازبینی و مرتب کرد و پس از اصلاح خطاهای احتمالی و تکمیل آن‌ها، همه را به فرمت و قالبی یکسان درآورد.
2. کدگذاری داده‌ها: بهتر است در مرحله دوم داده‌ها را به کمک نرم‌افزارهای آماری کدگذاری کرد تا به صورت داده‌های عددی دربیایند.
3. سازماندهی داده‌ها: باید همه داده‌ها وارد کامپیوتر شوند تا با استفاده از نرم‌افزارهای مختلف تجزیه و تحلیل آماری آن‌ها انجام شود.
پس از انجام دادن مقدمات فوق نوبت به تجزیه و تحلیل آماری در پایان‌نامه می‌رسد.
انواع تحلیل‌های آماری
تجزیه و تحلیل آماری به دو روش انجام می‌شود:
1. آمار توصیفی: در روش آمار توصیفی یا Descriptive اطلاعات گردآوری‌شده تنطیم و خلاصه می‌شود تا با استفاده از آزمون‌های آمار توصیفی پردازش شوند. در این روش از جداول توزیع فراوانی، درصد فراوانی و میانگین، ترسیم نمودار، محاسبه شاخص‌های مرکزی، شاخص‌های پراکندگی، شاخص‌های چولگی، شاخص‌های کشیدگی، محاسبه همبستگی و رگراسیون و پیش‌بینی استفاده می‌شود و نرم-افزارهایی نظیر SPSS نیز به دلیل سرعت و دقت بالا برای تحلیل حجم زیاد داده‌ها در این روش بسیار کاربردی است.
2. آمار استنباطی: در روش آمار استنباطی یا Inferential محقق بر اساس داده‌های گردآوری و تنظیم-شده به تجزیه و تحلیل و استنباط می‌پردازد تا به تصمیم‌گیری نهایی برسد. به عبارت دیگر، او باید نتایج به دست‌آمده از محاسبه اولیه آماری نمونه‌ها را تفسیر و سپس به جامعه آماری بزرگ‌تری تعمیم دهد. در این کار می‌توان از آزمون‌های آمار استنباطی نیز استفاده کرد که به دو گروه پارامتریک و ناپارامتریک تقسیم می‌شوند.
- آزمون‌های پارامتریک در سطح مقیاس فاصله‌ای و نسبی به آنالیز اطلاعات می‌پردازند و شاخص آماری آن‌ها میانگین و واریانس است و به پیش‌فرض توزیع جامعه نرمال نیاز دارند. از انواع آزمون-های پارامتریک می‌توان به معدل، انحراف معیار، آزمون t، آنالیز واریانس، همبستگی پیرسون و همچنین تحلیل کوواریانس اشاره کرد.
- آزمون‌های ناپارامتریک اطلاعات را در سطح مقیاس اسمی و رتبه‌ای آنالیز می‌کنند و شاخص آماری آن‌ها میانه و نماست و به هیچ فرضی درباره توزیع نیاز ندارند. آزمون‌های ناپارامتریک عبارت‌اند از: میانه، همبستگی اسپیرمن، تست Wilcoxon، تست Mann-Wilcoxon، تست Kruskal-Wallis و تست Friedman و….
گفتنی است انتخاب آزمون آماری تاثیر بسیاری بر خروجی آنالیز آماری خواهد داشت و باید با در نظر گرفتن طرح، متغیرها و تعدادشان و نیز هدف از تحلیل داده‌ها این کار را انجام داد؛ برای مثال ممکن است برای یک پژوهش نیاز باشد از چند آزمون آماری متفاوت استفاده کرد.
نرم‌افزارهای تجزیه و تحلیل آماری
همان‌طور که می‌دانید استفاده از آزمون‌های آماری برای بررسی اطلاعات پژوهش الزامی است و به تجزیه و تحلیل آماری در پایان‌نامه بسیار کمک می‌کند، اما مرحله بعد، استفاده از نرم‌افزارهای آماری برای آنالیز داده-هاست. به عبارت دیگر باید بگوییم که تجزیه و تحلیل آماری در پایان‌نامه بدون استفاده از نرم‌افزارهای آماری غیرممکن است. اما بدیهی است که بسیاری از پژوهشگران بر این نرم‌افزارها تسلط نداشته باشند، زیرا کار با این نرم‌افزارها مستلزم داشتن مهارت کافی و دقت بالاست و پیچیدگی‌های خاصی دارد؛ به همین دلیل بسیاری از دانشجویان این بخش از پایان‌نامه‌شان (تجزیه و تحلیل آماری در پایان‌نامه) را برون‌سپاری می‌کنند و آن را به دست متخصصان شرکت‌های آماری می‌سپارند.
امروزه نرم‌افزارهای آماری بسیاری در بازار وجود دارند و هر روز بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود. یکی از نرم‌افزارهای رایج برای تجزیه و تحلیل آماری در پایان‌نامه نرم‌افزار SPSS است که یک برنامه تجزیه‌کننده جامع و انعطاف-پذیر است و به دلیل سرعت بالا در آنالیز دیتاها و توانایی تجزیه و تحلیل‌های آماری گسترده و سازگاری با مجموعه آفیس از محبوبیت خاصی برخوردار است. برای استفاده از نرم‌افزار SPSS باید ابتدا داده‌های خام را وارد و آن‌ها را در یک فایل ذخیره کرد، سپس تحلیل مورد نیاز را انتخاب و برون‌داد را بررسی کرد.
از قابلیت‌های این نرم‌افزار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تهیه انواع طرح‌های آماری، تهیه خلاصه‌های آماری (گراف‌ها، جداول، آمارها و…)، تهیه انواع جداول سفارشی (فراوانی، تجمعی و…)، انجام آنالیز واریانس یک‌طرفه، دوطرفه و چندطرفه و آنالیز کوواریانس، ایجاد داده‌های تصادفی و پیوسته، محاسبه انواع آماره‌های توصیفی و… همچنین نرم‌افزار SPSS قابلیت مبادله اطلاعات با سایر نرم‌افزارها را دارد.
البته برای تجزیه و تحلیل آماری در پایان‌نامه نرم‌افزارهای دیگری هم در بازار وجود دارند؛ مانند نرم‌افزار معروف و رایج اکسل و نرم‌افزارهایی با قابلیت‌های پیچیده‌تر و تخصصی‌تر مانند نرم‌افزار Liserel، نرم‌افزار PLS، نرم‌افزار R، نرم‌افزار Eviews و…. همه این برنامه‌ها می‌توانند داده‌ها را ذخیره و اختلافات مهم احتمالی بین گروه‌ها و ارتباط میان متغیرها را پیدا کنند و داده‌های گردآوری شده را به شکل نمودار و جدول نمایش دهند.
بیشتر بخوانید:
وظایف استاد راهنما در پایان نامه چیست؟
چگونه هزینه‌های انجام پایان نامه را کم کنیم؟
چگونه یک فایل پاورپوینت خوب از پایان نامه خود درست کنیم؟
چگونه یک ارائه خوب در روز دفاع از پایان نامه داشته باشیم؟
خدمات موسسه تهران آموز برای نوشتن پایان نامه یا رساله دکتری
همان‌طور که توضیح دادیم، تجزیه و تحلیل آماری در پایان‌نامه از اهمیت بسیاری برخوردار است و دانشجویان باید این مقوله را دقیق و درست به انجام برسانند تا نتایج تحقیقات‌شان معتبر و قابل اثبات باشد. اما با توجه به تخصصی بودن این بخش از پژوهش و به دلیل جزئیات و نکات فراوانش ممکن است بسیاری از دانشجویان نیاز به راهنمایی و مشاوره داشته باشند، از این‌رو پیشنهاد می‌کنیم با کارشناسان موسسه تهران آموز تماس بگیرید و از خدمات ما در این حوزه بهره‌مند شوید.
ناگفته پیداست که اولویت همه دانشجویان باید مشاوره با استادان دانشگاه‌شان باشد، اما چون اغلب استادان فرصت کافی برای مشاوره دائم ندارند و مشغول پروژه‌های علمی و تحقیقاتی متعددی هستند و تعداد دانشجویان آن‌ها زیاد است، وجود همراهی متخصص و کاربلد که بتوان در هر زمان از او کمک گرفت، برای طی مسیر طولانی انجام پایان نامه یا نگارش رساله دکتری یا نوشتن مقاله و سایر متون علمی بسیار ضروری و راهگشاست. بر همین اساس، موسسه معتبر و باسابقه تهران آموز تیمی بسیار مجرب و خبره از بهترین و زبده‌ترین استادان و متخصصان تمام رشته‌ها و گرایش‌های تحصیلی گرد هم آورده و آماده ارائه انواع خدمات تخصصی به دانشجویان و پژوهشگران سراسر کشور است. شما با اولین تماس با مشاوران تهران آموز متوجه تنوع و کیفیت خدمات موسسه ما خواهید شد.
نکته قابل توجه بعدی، قیمت مناسب خدمات مشاوره‌ای موسسه معتبر و رسمی تهران آموز است که با توجه به کیفیت بالا و جامع بودن آن‌ها در مقایسه با دیگر موسسات مشاوره بسیار مقرون به‌صرفه و منصفانه طراحی شده است. ما به شما اطمینان می‌دهیم در این زمینه همراهی لازم را با شما خواهیم کرد و شرایط اقتصادی جامعه را مد نظر قرار داده‌ایم تا شما دغدغه کمتری در این مساله داشته باشید و بتوانید بیشتر روی امور پژوهشی ارزشمندتان متمرکز شوید.
چنانچه هنوز درباره ملاک‌های ارزشیابی موسسات مشاوره معتبر اطلاعات لازم را به دست نیاورده‌اید، می‌توانید در همین سایت مطلب زیر را مطالعه کنید و با شناخت و آگاهی بیشتر موسسه‌ای معتبر را انتخاب کنید تا دچار زیان‌های ناشی از سودجویی کلاهبرداران این حوزه نشوید: