نوشتن پروپوزال دکتری اصول و قواعد مشخصی دارد که با فراگیری و رعایت آن‌ها می‌توان این مرحله مهم را با موفقیت پشت سر گذاشت. البته علاوه بر دستورالعمل‌های استاندارد و شیوه‌های معمول پروپوزال‌نویسی بسیاری از دانشگاه‌ها یکسری آیین‌نامه و قوانین برای نوشتن پروپوزال دکتری وضع کرده‌اند که دانشجویان باید آن‌ها را نیز رعایت کنند، هر چند اغلب این قوانین درباره جزئیات‌اند و در اصول کلی تفاوت چندانی با اصول کلی پروپوزال‌نویسی رایج ندارند. بر همین مبنا، دانشجویان باید پیش از آغاز نوشتن پروپوزال‌شان آیین‌نامه دانشگاه محل تحصیل‌شان را با دقت مطالعه و درباره آن با افراد باتجربه و استادان‌شان مشورت کنند. ما در این مطلب شما را با نحوه نگارش پروپوزال دکتری از نخستین مرحله آن آشنا می‌کنیم و مطالب مفید و کاربردی مرتبط با این مقاله را به شما معرفی خواهیم کرد تا با آگاهی و شناخت کافی پروپوزالی قوی و جذاب بنویسید و اولین گام در انجام رساله دکتری را با موفقیت بردارید. در ابتدا، مطالعه مطالب زیر را در همین سایت به شما پیشنهاد می‌کنیم:
پنج نکته ضروری که در انجام رساله دکتری باید بدانید
هفت نکته مهم در پروپزوال‌نویسی برای دانشجویان ارشد و دکتری
مقدمات نوشتن پروپوزال دکتری
پیش از آغاز مرحله نگارش پروپوزال یا طرح توجیهی رساله دکتری لازم است مقدمات این کار آماده شود تا روند سریع و صحیحی داشته باشد و مورد تایید دانشگاه قرار گیرد. نخستین و مهمترین مرحله، انتخاب موضوع رساله دکتری است؛ بنابراین موضوعات مختلف در حوزه تخصصی‌تان را خوب بررسی کنید و هر کدام کاربردی‌تر، جدیدتر، جذاب‌تر و دقیق‌تر بود، آن را انتخاب کنید. البته دقت کنید که برای موضوع مورد نظر شما منابع و مستندات علمی کافی و قابل دسترسی وجود داشته باشد و همچنین هزینه انجام دادن تحقیقات درباره آن موضوع با توان مالی شما همخوانی داشته باشد یا این‌که شما قادر به تامین منابع مالی کافی برای انجام رساله‌تان باشید. همچنین روش‌های مختلف تحقیق و ابزار گردآوری اطلاعات لازم برای نگارش رساله‌تان را بررسی کنید و همه جوانب کار را بسنجید.
مطلب چگونه هزینه نوشتن پروپوزال را کم کنیم؟ در صرفه‌جویی در هزینه‌های نوشتن پروپوزال دکتری به شما کمک خواهد کرد.
مسئله بعدی، تعیین اهداف اصلی رساله و میزان اهمیت آن است؛ باید اهداف‌تان و پرسش‌هایی را که در صدد یافتن پاسخ مناسب برای‌شان هستید، مشخص کنید و سپس درباره پژوهش‌های انجام‌شده پیرامون موضوع‌تان در سال‌های گذشته و فرضیات یا نظریات مرتبط با آن جستجو کنید. با در نظر گرفتن تمام موارد ذکرشده به برنامه‌ریزی دقیق مراحل انجام رساله دکتری خود بپردازید و از نگارش پروپوزال تا مرحله دفاع از رساله را زمان‌بندی کنید.
مرحله بعدی، انتخاب استاد راهنمایی حرفه‌ای و خبره است؛ استادی که موضوع شما جزء علایق شخصی او و در حوزه تخصصی‌اش باشد. البته در انتخاب استاد راهنمای‌تان حتما به روحیات و خلق‌وخوی او نیز دقت کنید و استادی را انتخاب کنید که بتوانید با او به تعامل برسید و ارتباط خوبی با وی برقرار کنید، چراکه پروسه نوشتن رساله دکتری بسیار طولانی است، به همین دلیل حفظ روحیه و انرژی و حال خوب تا پایان مسیر بسیار ضروری است. این نکته را نیز در نظر بگیرید که استاد راهنمای شما پرمشغله نباشد و بتواند به طور مستمر و کافی برای شما زمان اختصاص دهد تا وقفه‌ای در کارتان پیش نیاید.
بخشهای مختلف پروپوزال دکتری
هر پروپوزال قابل قبولی ساختاری استاندارد و معین دارد و از بخشهای مختلفی تشکیل میشود. بخشهای اصلی پروپوزال عبارت‌‌اند از: مقدمه، طرح مسئله، ابزار و منابع گردآوری و تحلیل اطلاعات، پیشینه تحقیق، اهداف تحقیق، پرسشهای تحقیق، فرضیات تحقیق، روش تحقیق، نتیجهگیری و فهرست منابع. هر چه پروپوزال دقیق‌تر، جامع‌تر و شفاف‌تر نوشته شود، انجام دادن مراحل بعدی نگارش رساله دکتری برای پژوهشگر آسان‌تر خواهد بود.
مطلب چگونه به بیان مسئله در پروپوزال بپردازیم؟ و مطلب پروپوزال‌نویسی برای دانشجویان ارشد و دکتری برای نوشتن پروپوزال دکتری باکیفیت‌تر و جذاب‌تر بسیار مفید است.
نحوه نوشتن پروپوزال دکتری
همان‌طور که گفتیم، پروپوزال شامل بخشهای گوناگونی است و هر قسمت بر اساس اصولی مشخص و قواعدی استاندارد نوشته میشود که به طور جداگانه به هر کدام می‌پردازیم:
هر متنی با مقدمه آغاز میشود و پروپوزال نیز از این قاعده مستثنا نیست. مقدمه‌ای کوتاه، شفاف، گویا و جذاب بنویسید. اگر این اصول را رعایت نکنید، پروپوزال‌تان کشش لازم برای جذب مخاطب را نخواهد داشت و خوانندگان را به مطالعه ادامه متن ترغیب نخواهد کرد. پس زیبا بنویسید.
پس از مقدمه، نوبت به طرح مسئله می‌رسد. محقق باید در این بخش معضل یا مسئله‌ای را بیان کند و درباره چگونگی ارزیابی و حل آن توضیح دهد.
شرح ابزارهای تحقیق و منابع گردآوری و آنالیز اطلاعات در این قسمت پروپوزال جای می‌گیرد.
تاریخچه طرح موضوع رساله و تحقیقات و مطالعات انجام‌شده در گذشته از مهمترین بخشهای پروپوزال است که به روشن شدن مسیر پژوهش کمک می‌کند.
قبل‌تر گفتیم که اهداف تحقیق‌تان را باید مشخص کنید. حالا وقت آن است که در پروپوزال‌تان آن‌ها را بیان کنید و بنویسید که چه هدف‌هایی – اعم از اهداف کلی و جزئی – از طرح موضوع رساله‌تان در سر دارید و در توضیح آن به منابع علمی معتبر استناد کنید.
در ادامه متن پروپوزال باید پرسشهای اصلی و فرعی پژوهش را با مد نظر قرار دادن متغیرهای مرتبط با آن‌ها مطرح کنید.
سپس فرضیات مختلف تحقیق را با در نظر گرفتن نتایج قابل پیش‌بینی پژوهش‌تان بیان کنید. سعی کنید فرضیاتی که طرح می‌کنید، کاملا منطقی و واقع‌بینانه باشد.
توضیح روش تحقیق هم از ضروریات نگارش پروپوزال دکتری است و باید شرح دهید که روش‌تان چیست و آیا از روش مشخصی استفاده می‌کنید یا روش‌های مختلف را با هم تلفیق خواهید کرد.
پایان کار هم مثل همیشه نتیجهگیری درست است؛ نتیجه‌گیری‌تان را با بیانی شیوا، گویا و البته کوتاه بنویسید.
انتهای پروپوزال نیز آوردن فهرست منابع علمی مورد استفاده‌تان در طول پژوهش الزامی است و باید دقیق و کامل نام برده شوند.
خدمات مشاوره‌ای موسسه تهران آموز در نوشتن پروپوزال دکتری
پروسه انجام رساله دکتری روندی طولانی و دشوار و پرهزینه دارد که اگر دانشجویان با این پروسه آشنایی کامل نداشته باشند و از نکات و ظرایف کار مطلع نباشند، ممکن است دچار اشتباه شوند. گاهی برخی از خطاها در نوشتن رساله دکتری خسارات زیادی دارد و علاوه بر هدر رفتن وقت و انرژی، باعث ضررهای مالی سنگین میشود که مجموع این موارد می‌تواند موجب دلسردی و ناامیدی پژوهشگر شود، به همین دلیل توصیه ما به شما این است که حتما آگاهی و اطلاعات خود را درباره انجام رساله دکتری و مراحل مختلف پژوهش‌تان افزایش دهید. بهترین راه‌های بالا بردن سطح آگاهی، مطالعه کردن و مشاوره خوب گرفتن است. مطالب سایت ما می‌توانند تا حد بسیار خوبی اطلاعات شما را افزایش دهند، اما همراهی مشاور کاربلد و باتجربه بسیار مهمتر و ارزشمندتر است، بنابراین پیشنهاد می‌کنیم با کارشناسان موسسه تهران آموز تماس بگیرید و از انواع خدمات ما مطلع شوید. خدمات موسسه مشاوره تهران آموز سال‌هاست کمک شایانی برای دانشجویان و محققان کشور بوده و استادان متخصص و فو‌ق‌العاده توانمند و خبره تهران آموز با دلسوزی و تعهدی مثال‌زدنی همواره همراهی مطمئن و حرفه‌ای با پژوهشگران عزیز کشور بوده‌اند. اطمینان داشته باشید که با موسسه تهران آموز موفقیت شما تضمین خواهد شد.
دانشجویان عزیز، لطفا پیش از آغاز نگارش پروپوزال دکتری خود مطالب مهم زیر را نیز مطالعه کنید:
بایدها و نبایدها در نوشتن پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری