ژورنالهای دسترسی آزاد مزیتهای زیادی برای نویسندگان و خوانندگان ارائه میدهند، ولی مانند هر نوع کسب و کار دیگری، ژورنالهای دسترسی آزادی وجود دارند که برای انجام درست کار فعالیت میکنند و برخی هم هستند که تنها به دنبال زدن پول به جیب بدون ارائه درست اطلاعات هستند.
این ژورنالهای «کلاهبردار» تنها پول شما را نمیگیرند، آنها همچنین کنترل شما بر روی تحقیقتان را هم از شما صلب میکنند. زمانی که آنها مقاله شما را «منتشر » کردند، ممکن است ارائه آن به ژورنالهای واقعی غیرممکن شود.
پس دوری کردن از شرکتهای کلاهبرداری که خود را به عنوان ژورنالهای علمی جا میزنند، مهم است. حال، چگونه باید این ژورنالها را شناسایی کرد؟ در اینجا چند اخطار وجود دارند. این نکات تنها نشانههایی احتمالی از ژورنالها و ناشران دروغگو است.
بعضی ژورنالهای نامعتبر ممکن است بعضی از این نکات را دارا باشند، مخصوصا زمانی که آنها تازه آغاز به کار کردهاند. با این حال، اگر شما به ارائه مقاله خود یا ارجاع به یک مقاله از ژورنالی فکر میکنید که بعضی از ویژگیهای این لیست را دارد، پیشنهاد میکنیم تحقیق بیشتری درباره آن ژورنال انجام دهید. در اینجا 8 نشانه اصلی از ناشران جعلی را مرور میکنیم:
1. ژورنال از شما درخواست هزینه ارائه به جای هزینه چاپ میکند یا تلاش دارد تا کپیرایت کار نویسنده را به دست آورد.
بیشتر ژورنالهای دسترسی آزاد از طریق مشارکت نویسندگان حمایت میشوند؛ درخواست پرداخت هزینه توسط نویسندگان برای اینکه دسترسی آن به صورت آزاد انجام شود. این هزینه میبایست در قالب هزینه چاپ تنها در زمانی که مقاله برای چاپ پذیرفته شده است دریافت شود و میزان هزینه باید به صورت واضح در سایت اعلام شود.
برخی ژورنالهای کلاهبردار یا جعلی درخواست هزینه ارسال میکنند که در صورت پذیرش یا عدم پذیرش مقاله باید پرداخت شود. بعضی اوقات، این هزینه میتواند حدود 700 دلار آمریکا یا بیشتر باشد، و ممکن است قبل از ارائه نیز عنوان نشود.
همچنین، ژورنالهای دسترسی آزاد باید به نویسندگان اجازه حفظ کپیرایت کار را بدهند و کار در نهایت ذیل قانون حق تالیف خلاق (Creative Commons license) منتشر شود. در برخورد با ژورنالهایی که خواهان دریافت حق کپیرایت اثر با ادعای دسترسی آزاد بودن دارند دقت بیشتری به خرج دهید.
2. هیئت تحریریه خیلی کوچک است یا «به زودی میآیند.»
قدریت یک ژورنال توسط اعضای هئیت تحریریه آن منعکس داده میشود. زمانی که دانشمندان خوب در هدایت یک ژورنال فعال باشند، پروسه بررسی همکار قوی و دقیق انجام میشود. همچنین ژورنال مقالههای بهتری را دریافت میکند. متاسفانه بعضی ژورنالهای نامعتبر بدون داشتن دانشمندان شناخته شده در آن حوزه در هیئت تحریره شروع به کار میکنند.
اگر ژورنالی در حوزه پژوهشی شما است، شما باید بعضی نامهای هیئت تحریریه را بشناسید. اگر اینطور نیست، مقالات منتشر شده توسط اعضای هئیت تحریریه را جستجو کنید و ببینید آیا آنها پژوهشهای خوبی در ژورنالهای معتبر چاپ میکنند یا خیر.
هیچوقت به ژورنالی که هیئت تحریریه یا سردبیر ندارد مقاله نفرستید و به آن اتکا نیز نکنید چون شما هیچ ایدهای ندارید که چه کسی کار شما را بازبینی و در مورد پذیرش آن تصمیمگیری میکند. انتخاب دبیران یکی از قدمهای اولیه در راهاندازی یک ژورنال جدید است، پس اگر ژورنال دبیری ندارد احتمالا تنها هدف آن دریافت پول به ازای قرار دادن مقاله بر روی اینترنت است.
3. یک ناشر به تنهایی تعداد سرسامآوری ژورنال جدید را همزمان منتشر میکند
ناشران نامعتبر معمولا پذیرشهای «ژونالهایشان» را برای جذب نویسندگان احتمالی گسترش میدهند، و ژورنالها معمولا با کلمات مشابه آغاز میشوند (به طور مثال: «ژورنال جدیدِ …». اگر ناشری که در حال بررسی آن هستید صدها ژورنال جدید ارائه میدهد، احتمال آن کم است که این ناشر بتواند دبیران مناسب برای هر ژورنال پیدا کند. راهاندازی این تعداد ژورنال جدید نیز معمولا منجر به مسئله «دبیران به زودی میآیند» میشود؛ که در بالا به آن اشاره کردیم.
4. ژورنال میگوید شمارهای در زمانی مشخص در دسترس خواهد بود، ولی این شماره هرگز دیده نمیشود.
یک ژورنال خوب به اندازه کافی محتوا برای چاپ یک شماره از پیش برنامهریزی شده دریافت میکند. اگر ژورنالی که شما دارید راجع به آن تحقیق میکنید میگوید شماره بعدیاش قرار بود شش ماه پیش منتشر شود، ولی هیچ مقالهای منتشر نشده است، احتیاط کنید.
5. وبسایت کیفیت حرفهای ندارد.
بسیاری از ژورنالها از تبلیغات جامعه دانشگاهی، شرکتهای بیوتکنولوژی و شرکتهای خدمات مقالهنویسی درآمدزایی میکنند. با این حال، نسبت به ژورنالهایی که از شرکتهای کرایه ماشین یا گلخانهها تبلیغات میگذارند احتیاط کنید، زیرا این نشانهای است که ژورنال با فضای دانشگاهی ارتباط کافی را ندارد. در ضمن، اگر زبان مورد استفاده از وبسایت اشتباهات زیادی دارد (بیش از اشتباههای تایپی گاهبهگاه)، یا اگر هیچ اطلاعات ارتباطی در دسترسی نیست، احتمالا بهترین تصمیم رد شدن از این ژورنال است.
6. عنوان ژورنال به وابستگی بینالمللی اشاره میکند که با هیئت تحریریه یا مکان آن همخوانی ندارد.
استفاده از کلمه «آمریکایی» یا «بریتانیایی» در صورتی که ژورنال در کشوری دیگر چاپ میشود گمراه کننده است. معمولا ژورنالهایی که کلمه «آمریکایی» یا «بریتانیایی» را در عنوان خود دارند با مجمعهای برتر آن کشور همکاری دارند.
ادعای «بینالمللی» بودن در عنوان بدون توزیع مناسب کارکردهای تحریریه در جهان ممکن است نشان از یک ادعای کذب باشد. بعضی اوقات یک ژورنال یکی از این کلمات را برای بهتر دیده شدن از آنچه هست اضافه میکند. همانند تمام نکات دیگر، شامل شدن این کلمات لزوما یک مشکل نیست، بلکه ارزش تحقیق بیشتر را دارد.
7. مشکلات بنیادی در عناوین و چکیدهها وجود دارند.
اشتباه تایپی گاه به گاه مشکل بزرگی نیست؛ همه اشتباه میکنند. با این حال، یک مشکل بنیادی در عنوان و در متن یک مقاله میتواند نشاندهنده آشنا نبودن بررسیکنندکان و دبیران با موضوع باشد. زمانی که به مقالههای ژورنالی که توجه شما را جلب کرده نگاه میکنید به اشتباهات پایهای تکرار شده دقت کنید.
8. محتوای ژورنال با آنچه در عنوان و اسکوپ آمده متفاوت است.
اگر یک ژورنال مهندسی مکانیک مقالاتی راجع به سرطان اطفال منتشر میکند، این احتمال میرود که هیچگونه مدیریت محتوایی وجود ندراد – یا اگر هست بسیار کم است. ژورنالها در یک رشته، متخصصانی در بررسی پژوهشهای آن رشته دارند. مقالات بین رشتهای باید حداقل ارتباطی کم با تمرکز عنوان شده ژورنال داشته باشد. ژورنالهایی که انتظار میرود «بین رشتهای» باشند، آن را با بازه موضوعاتی که توسط هیئت تحریریه نمایندگی میشوند، منعکس میکنند.
این نکات، نشانههایی هستند که میتوانند در تشخیص اعتبار ژورنالهای دسترسی آزاد به نویسندگان و مطالعهکنندگان مقالات کمک کنند.
برچسبها: